Nowoczesna szkoła nie może istnieć bez rozbudowanej ścieżki edukacyjnej w zakresie edukacji klimatycznej, ekologicznej, a także w obszarze profilaktyki zdrowotnej. Wobec alarmujących doniesień naukowców w zakresie zmian klimatycznych i idącej z tym w parze szczególnej wrażliwości młodzieży (strajki klimatyczne), niezbędne wydaje się niezwłoczne wprowadzenie na każdym szczeblu nauczania specjalnych zajęć łączących zagadnienia z biologii, przyrody, ekologii i klimatu. Taka ścieżka edukacyjna byłaby jedną z wiodących w placówkach oświatowych ze względu na ogromną wagę tej dziedziny życia we współczesnym świecie.
W badaniach dotyczących świadomości ekologicznej naszego społeczeństwa ponad 40% społeczeństwa nie podejmuje prób zmniejszenia ilości generowanych przez siebie odpadów, a ponad 50% nie próbuje naprawić zepsutych urządzeń, a postanawia je od razu wyrzucić. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że aż 49% negatywnie ocenia działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska w zakresie gospodarki odpadami w Polsce.
Polskie dzieci, niestety, wg statystyk międzynarodowych, wyróżniają się negatywnie na tle rówieśników w Unii Europejskiej w dziedzinie otyłości, próchnicy czy wad postawy. Na ten stan rzeczy ma wpływ wiele czynników zewnętrznych, ale to właśnie szkoła może być motorem pozytywnych zmian. Dlatego postulujemy organizację specjalnych, regularnych i obowiązkowych zajęć we wszystkich klasach szkół podstawowych i średnich w omawianej tematyce – w przystępnej formule.
Świadomość wpływu ludzi na klimat i całą planetę jest na dużo niższym poziomie, a przez część polityków jest traktowana jako spisek na wolność w wykorzystywaniu (czytaj degradacji) środowiska. Dlatego tak ważne jest budowanie postaw proekologicznych u najmłodszych. Wprowadzenie do podstawy programowej jednej lekcji edukacji ekologicznej i zdrowotnej – od pierwszej klasy szkoły podstawowej jest kluczowe w omawianej dziedzinie. Nie będą to jednak suche liczby – przedmiot ten będzie wymagał od nauczycieli kreatywności, poszukiwania nowych rozwiązań dydaktycznych, a przede wszystkim zachęcał do organizowania praktycznych, a bardzo często terenowych zajęć dla uczniów.
– Tworzenie „zielonych klas”/”ogrodów szkolnych”
– Zagospodarowane podwórek szkolnych/przedszkolnych w sposób umożliwiający przeprowadzenie nauczycielowi lekcji „pod chmurką”, ułatwiających realizowanie idei nauczania przez doświadczanie.
– Utworzenie Samorządowych/Lokalnych Centrów Edukacji Ekologicznej jako wsparcia edukacji dzieci i młodzieży ale również lokalnej społeczności.
Przykładami tego typu działań mogą być warszawski Kamień czy też krakowska Symbioza. Nie każdy samorząd oczywiście będzie mógł sobie pozwolić na tak duże inwestycje. Jest to możliwe do zrealizowania małymi krokami, własnymi zasobami lokalowymi przy odpowiedniej organizacji jednostek odpowiedzialnych za zieleń miejską/gospodarkę komunalną/ochronę środowiska. Równie istotne jak edukowanie dzieci i młodzieży szkolnej jest objęcie edukacją ekologiczną starszego pokolenia rodziców/dziadków – tak, aby wiedza i doświadczenie zdobyte przez dzieci w szkołach miały kontynuację i potwierdzenie w ich życiu codziennym.
Subwencja oświatowa
Aby odpowiednio przeliczyć subwencję oświatową w Polsce, tak aby samorządy nie musiały dopłacać do funkcjonowania szkół na swoim terenie, konieczne jest dokładne przeanalizowanie aktualnych kosztów prowadzenia szkół oraz ich potrzeb. W pierwszej kolejności, należałoby dokładnie przebadać koszty związane z wynagrodzeniami nauczycieli, zakupem materiałów dydaktycznych i wyposażeniem. Następnie, należałoby uwzględnić w obliczeniach zróżnicowanie kosztów prowadzenia szkół w różnych regionach kraju, biorąc pod uwagę poziom życia i warunki socjoekonomiczne. Ponadto, istotne byłoby uwzględnienie rosnących kosztów wynikających z sytuacji ekonomicznej.
